Architekt o Architekturze i wyjątkowych projektach. Wszystko o projektowaniu architektury i wnętrz. Blog architektoniczny. Zainspiruj się!
W cyku „Wszystko o elewacjach” omówiliśmy szeroko zagadnienia związane z wykończeniem domu drewnem, cegłą oraz kamieniem, a także alternatywami dla tych materiałów. Teraz jednak weźmy pod lupę inne ciekawe sposoby na wykończenie elewacji, które nie dostały szansy na zaprezentowanie się w poprzednich postach. Zapraszam!
P.S. Wszystkie poniższe wizualizacje powstały w moim biurze architektonicznym Urban Project z siedzibą w Rzeszowie. :)
Ciekawe sposoby na wykończenie elewacji – tynk!
Zaczniemy może banalnie, jednak nie sposób przemilczeć tak popularnego w naszym otoczeniu materiału jakim jest tynk! I chociaż często to pierwszy wybór gdy myślimy o elewacji naszego domu, wcale nie uważam, że wykończenie tym materiałem nie może być efektowne.
Tynki cienkowarstwowe są wybierane najczęściej, ponieważ można je stosować na ociepleniu. W zależności czy będzie to wełna mineralna czy styropian należy zastosować tynk o odpowiedniej paroprzepuszczalności. A do wyboru mamy tynki mineralne, akrylowe, polimerowe, silikatowe oraz silikonowe. Powstają też coraz to nowe materiały o nowych właściwościach.
Który więc rodzaj tynku wybrać? Dużo zależy od wyżej wspomnianego rodzaju ocieplenia, ale także od ogólnej wilgotności powietrza, poziomu zanieczyszczeń oraz od naszego budżetu. Ogólna charakterystyka pozwala nam jednak przypisać poszczególne rodzaje tynków do odpowiednich sytuacji. I tak tynk mineralny sprawdzi się szczególnie w środowisku wilgotnym i podatnym na rozwój mikroorganizmów. Zaś tynk akrylowy zastosujemy wszędzie tam gdzie chcemy mieć dodatkową odporność na uszkodzenia mechaniczne. Tynk silikonowy jest wybierany szczególnie ze względu na zdolność samoczyszczenia pod wpływem deszczu. Z kolei tynk silikatowy ma wysokie właściwości paroprzepuszczalne.
Tynk tynkowi nie równy – tynki dekoracyjne
Nie można też zapominać o bogactwie tynków dekoracyjnych. Kilka z nich omówiłam przy okazji postów o elewacyjnych alternatywach, jednak to jedynie niewielka namiastka. Najpopularniejszy jest chyba tynk mozaikowy, zazwyczaj stosowany na wykończenie cokołów. Ciekawy efekt możemy również uzyskać odpowiednio nakładając zwykły tynk cienkowarstwowy tworząc strukturę tzw. baranka lub kornika. Dekoracyjny może być nie tylko sposób kształtowania tynku, ale także dodane do niego specjalne kruszywa i pigmenty. W tym drugim przypadku przy pomocy tynku możemy otrzymać piękne wrażenie naturalnego kamienia, czy wypalonej cegły.
Ile kosztuje wykończenie elewacji tynkiem? Wszystko zależy głównie od wybranego rodzaju tynku, jednak cena z uwzględnieniem robocizny zaczyna się od około 70 zł/m2. Jest to nadal jeden z najtańszych sposobów na wykończenie elewacji, dlatego uważam, że warto zainwestować w tynk lepszej jakości.
Tynk to świetny materiał wykończeniowy ponieważ pozwala na niemal dowolne kształtowanie elewacji. Możemy postawić na jeden kolor i ewentualnie podkreślić cokół, możemy też bardziej poszaleć i stworzyć na elewacji różnokolorowy układ (w takim przypadku zalecałabym jednak rozwagę :D). Coraz popularniejszym staje się podkreślanie innym kolorem tynku okien i drzwi, oraz akcentowanie w bryle niektórych elementów budynku. Tak naprawdę ogranicza Cię jedynie Twoja wyobraźnia i umiejętności ekipy wykończeniowej.
Ciekawe sposoby na wykończenie elewacji – blacha!
Coraz popularniejszym materiałem, szczególnie w przypadku nowoczesnych domów z dachem dwuspadowym, jest właśnie blacha. Pięknie wygląda zarówno jako przedłużenie wykończenia dachu – co daje nam wrażenie jednorodności bryły – oraz również świetnie sprawdzi się jedynie na fragmencie ściany.
Wybrać możemy zarówno sam materiał (blacha stalowa ocynkowana, cynkowo-tytanowa czy blacha powlekana), jak i sposób jego kształtowania (blacha płaska, blacha falista, płaska łączona na rąbek, kasetony, łuski, panele itd.), choć to drugie często jest jest zależne od pierwszego. Każda z nich ma swoje indywidualne właściwości i konkretny sposób montażu.
Dla przykładu blachy powlekane swoją nazwę zawdzięczają wielu warstwom ochronnym, którymi są pokrywane. Dzięki temu są trwałe i odporne na korozję, a dodatkowo mogą występować w różnych kolorach. Rdzeń blachy jest zazwyczaj stalowy, jednak znajdziemy także takie wykonane z aluminium – lżejsze i łatwiejsze w montażu.
Do wyboru mamy także cały szereg sposobów kształtowania blach powlekanych (i nie tylko). Jeśli zdecydujemy się na blachę płaską, możemy łączyć ją na rąbek o różnych wysokościach i profilach. Taką blachę zazwyczaj kupuje się w arkuszach „na metr” i jest ona zdecydowanie tańsza od specjalnych systemów panelowych i kasetonowych. Te z kolei znacznie ułatwiają montaż i przyspieszają go. Kasetony mają formę płytkich skrzynek, montowanych „dnem na zewnątrz elewacji” i tak jak panele mogą mieć różne wymiary. Panele zaś w zależności od producenta i naszych preferencji mogą mieć ukryte lub widoczne łączniki.
Blacha z patyną – wyjątkowy urok przemijania czasu
Innym rodzajem blachy, również chętnie stosowanym na elewacje jest blacha cynkowo-tytanowa. Jej charakterystycznym elementem jest patyna, która pojawia się z upływem czasu. Często jednak chcemy mieć ten efekt „na już” i dlatego możemy kupić ten materiał w wersji fabrycznie postarzonej. Jednak niezależnie od tego czy zechcemy czekać czy nie, blacha cynkowo-tytanowa jest wyjątkowo wytrzymała. Jej trwałość szacuje się na ponad 100 lat. I tak jak w przypadku blach powlekanych, dostępne jest wiele rodzajów jej kształtowania. Ja jednak pragnę zwrócić uwagę na jedną, typową dla tego materiału formę montażu. Są to łuski. Piękne, niewielkie kawałki blachy mające kształt deltoidu mocuje się na specjalnym ruszcie jedna na drugiej. Elewacja nimi pokryta cudownie mieni się w słońcu niczym syreni ogon. :D Jest to droższy sposób pokrycia, dodatkowo wymagający sporej wiedzy i umiejętności, mimo wszystko uważam, że warto.
W przypadku tynku jego szczególną odmianą są tynki dekoracyjne, tak w przypadku blach elewacyjnych, również mamy ciekawe sposoby na wykończenie elewacji. :) Pierwszym z nich jest moja ulubiona stal kortenowska (nazywana też kortenową lub po prostu stalą o podwyższonej odporności na warunki atmosferyczne). Jej charakterystyczną cechą jest piękna rdzawo-pomarańczowa powłoka. Ta jednak nie jest jedynie ozdobą, ponieważ pełni również funkcję ochronną przed wpływem środowiska zewnętrznego. Stal kortenowska tworzy ją samoczynnie i a jej kolor i faktura mogą zmieniać się z upływem czasu. Dzięki temu możemy mieć „wiecznie żywą” elewację, odporną czynniki pogodowe, o pięknym kolorze i szlachetnym charakterze.
Innym materiałem, również o wyjątkowej estetyce jest blacha perforowana. Chociaż jej domeną są głównie wielkokubaturowe budynki usługowe i przemysłowe, to coraz częściej wkrada się również do budownictwa mieszkalnego. Możemy kupić blachę z gotowym już wzorem, jak też zamówić swój własny. Różne wielkości i rozstaw otworów widziane z daleka tworzą na ścianie czytelny rysunek. Można przy tym poszaleć i stworzyć na swojej ścianie wyjątkową kompozycję! :D
Blacha na elewacji – Ochrona, montaż, koszty
Blacha, pomimo swojej bezsprzecznej trwałości tak jak każdy inny materiał wymaga pielęgnacji. Będzie się jednak ona znacząco różnić w zależności od konkretnego rodzaju blachy i mikroklimatu w jakim przyjdzie mu się znaleźć. W tym przypadku najlepiej zaufać producentom i używać dedykowanych przez nich materiałów do czyszczenia i ochrony naszej elewacji.
Podobnie jest w przypadku montażu. Producenci zazwyczaj proponują własne systemy montażowe dostosowane dokładnie pod wybrany przez nas materiał. Najczęściej jest to lekka podkonstrukcja stalowa, aluminiowa bądź drewniana oraz system specjalnych łączników. Inaczej jednak będzie wyglądał montaż blachy płaskiej z rąbkiem, inaczej albuminowych paneli, a jeszcze inaczej ocynkowanych łusek. Dlatego zanim zdecydujemy się na konkretną elewację warto rozglądnąć się za sprawdzoną ekipą blacharską.
Jeśli chodzi o koszty to wszystko będzie zależeć od wybranego rodzaju blachy oraz sposobu jej kształtowania. Za standardowe materiały zapłacimy około 30 do 100 zł za metr kwadratowy. Jednak w przypadku blach z wyższej półki, o dodatkowych właściwościach estetycznych lub wytrzymałościowych cena ta może się zwiększyć nawet kilkukrotnie. Istotny jest też sposób montażu – ekipa blacharska z pewnością policzy sobie więcej za misterną elewację z małych łusek, niż za szybkie ułożenie dużych kasetonów.
Blacha jako materiał na wykończenie elewacji zaskakuje swoją niepowtarzalną estetyką. Świetnie pasuje zarówno do domów nowoczesnych, jak i do tych o bardziej tradycyjnej formie. Plastyczność tego materiału pozwala nam ukształtować go dokładnie według naszej wizji. A jak dodamy do tego świetną wytrzymałość i odporność na czynniki zewnętrzne, otrzymamy materiał, który z pewnością warto wziąć pod uwagę!
Na dzisiaj to wszystko, wciąż jednak pozostało jeszcze kilka wyjątkowych materiałów elewacyjnych, które chciałabym Wam pokazać. Wypatrujcie więc kolejnych postów już niedługo i śledźcie bloga Pani Dyrektor na bieżąco!
Inne ciekawe sposoby na wykończenie elewacji, które ukazały się w poprzednich postach:
- Elewacje drewniane z drewna tradycyjnego
- Elewacje drewnopodobne i imitujące drewno cz. 1
- Elewacje imitujące drewno cz.2
- Elewacja imitująca drewno cz. 3
- Elewacje drewniane i ich alternatywy – podsumowanie
- Elewacja z cegły
- Imitacja cegły na elewacji
- Elewacja z kamienia naturalnego
- Imitacje kamienia na elewacji
- Tynk i blacha – ciekawe sposoby na wykończenie elewacji
- Beton, zielone elewacje – oryginalne materiały elewacyjne
PD Architekt pozdrawia Was przedświątecznie!
